Temmuz 25, 2012

ZM / Kendimizden Tiksinmeler Üzerine

Keira Knightley, 2011
Tehlikeli ilişki(A Dangerous Method, 2011) filminde geçen bu kareler, filmde ve freudçu bakış açısıyla cinselliğe yorulsa da, resimler içimize olan tiksinti ve nefreti iyi ifade ediyor.

id, ego ve süperego. İd’le süperego arasındaki egonun dengeleyemediği bu gerilim  -çatışan kavramların çok yönü olabilir- kişiye psikolojide’ id bunaltısı’ veyahut ‘anksiyete’ denilen bir gerilim veriyor.
Kişi bir türlü dizginleyemediği idi’nin isteklerini bastıramayınca ve süperegonun haklı taarruzlarına maruz kalınca bu sıkıntılı duruma düşmek durumunda kalıyor.
Psikoloji falan okumuyorum, eğitim almadığım bir konuda ahkam kesmek de istemiyorum. Benim ki yaşadığım bir sıkıntıyı ifadeye yeltenmek.
*

Gururlu,  gerçekten gururlu bir insan tahayyül edin. Ufacık bir imayı bile rahatça fark edebilecek bir içsel farkındalığa sahip olsun sonra. Diğer insanların olur böyle şeyler, kafana takma, canını sıkma, insanız sonuçta dediği cümleler, bu varlığın içini teskin edemesin bir türlü.

Yalnız kalınca bile zulümler icat etsin kendine. Sosyalfobi belirtileri göstersin durduk yere. Kibrden parlayan yüzü, kıpkırmızı olsun yok yere.  –tabi ki yazan burada anlatımı güçlü kılmak için abartılı yakınmalara başvuruyor-
*

İşte bu film görüntüleriyle içimde, içimizde olan o hissi somutlaştırmaya çalışıyorum. Beşeri bir eksikliği, yaptığımız bir hatayı, aptallığı, küçük kusurları, noksanlıkları fark edip hemen sonra iç’te ve dışta olan o hissi tarife yelteniyorum şu an.

*
Kendini sevemeyen bir varlık bu histen kurtulamaz çünkü. Ufacık da olsa gururun ve kibrin dehlizlerine yuvarlanmış bir varlık bu hissi söküp atamaz çünkü.

*
Belki de gurur’a verilen bir cezadır bu.
Evet, belki de bundan ibarettir bu.

2 yorum:

Adsız dedi ki...

her kavramın iki yüzü vardır. gurur-kibir, kıskançlık-gıpta, hırs-azim, ihsan etmek-verirken ezmek... bu böyle gider. yine bir taraf karanlık bir taraf aydınlıktır. gerçekte her şey bir dengede olduğu gibi bunlarda da bir denge vardır. gururun gerektiği kadarı haktır. aksi halde eziğin teki oluruz. kibir ise zararlıdır ama onun da nasıl bir şey olduğu tecrübe edilmelidir. aksi halde ikisinin arasındaki fark bilinemez. bizi ayakta tutacak ve olumlu yönde ileriye götürecek kadar ego da gereklidir. aksi halde ölürüz. ama öte yandan eğer inanırsanız gerçek üstünlük sadece yaratana aittir.

Zeynep Merdan dedi ki...

tp;

bu yoruma da asla diyememekle birlikte, zararlı olan çoğu şeyin denenmesi gerektiğinden emin değilim.

bazı şeyler denenmeye gelmez.

*

kibir-mütevazılık -eziklik demeyelim- ölçüsüne gelecek olursak, kibr'in ve azametin O'nun elbiselerinden olduğu ve dolayısıyla da sadece O'na gittiğini hatırlatalım.